Takasbank, Block Chain teknolojisini kullanarak kamu sektöründe Ziraat Bankası ve Vakıfbank, özel sektörde Garanti Bankası, katılım bankalarında da Albaraka Türk, Kuveyt Türk ve Ziraat Katılım’ın dâhil olduğu dijital altın transfer sistemi kurdu.

Fransa’da 7 büyük banka kendi aralarında kapalı devre BlockChain altyapısı ile yeni bir bankalararası transfer sistemini 2 yıldır kullanıyorlar.

BlockChain, Swift altyapısını tamamen ortadan kaldırması ve ICC – Uluslararası Ticaret Odası kurallarını tamamen değiştirmesi beklenen bir finansal technoloji çözümü olarak görülmesine rağmen, gelecekte en fazla kişisel sağlık verilerinin kilitlenmesi, korunması ve transferi için kullanılacaktır.

Sağlık sektöründe bir paydaşsanız, sektörün elinde tuttuğu veri miktarı konusunda endişe duyacaksınız.

Şu anda ülkemizde en önemli Yapay Zeka ve Blockchain projelerinin Sağlık Bakanlığı koordinasyonunda yürütüldüğünü de hatırlatmakta fayda vardır.

Hasta tıbbi kayıtlarından, klinik çalışmalardan karmaşık faturalandırmaya kadar, sistem ezici bir şekilde farklı bilgilerle doludur.

Böyle bir veri çığı, birlikte çalışabilirliği sağlamak için sağlık bilgi alışverişini kolaylaştırabilecek bir teknoloji gerektirir.

Ve hiçbir teknoloji, verileri Blockchain’den daha güvenli ve verimli bir şekilde kilitleyemiyor, koruyamıyor ve paylaşamıyor!

Tartışmasız olarak, BlockChain 21. yüzyılın en yıkıcı yeniliği ve sağlık hizmetleri de dahil olmak üzere her endüstride önemli ölçüde devrim yaratmakta.


Blockchain Kullanım Gerekçesi

Neden sağlık hizmetlerinde blockchain’e ihtiyacımız var?

Tipik sağlık bilgi sistemi, yedek depolama alanına sahip olmak, kurtarma mekanizmaları sağlamak ve güncellenmiş bilgi paylaşımını kolaylaştırmak gibi işlevlerle boğulmuş durumda.

Dağıtılmış defter bu işlevleri üstlenir, çünkü merkezi olmayan bir defter olarak hiçbir hata noktası yedeklemeye gerek duymaz.

Ayrıca, ağın her düğümüne bir veri sürümü kopyalanır.

Sonuç olarak, işlemlerin hacmi en aza indirilir, böylece sağlık sistemi yükü azalır.

Öyleyse, blockchain’in sağlık sektörünü nasıl dönüştürebildiğini açalım:

1. Tıbbi Veri Yönetimi

Blockchain, sağlık hizmeti bilgilerinin birlikte çalışabilirliğini ve alışverişini kolaylaştırabilir. Uygulayıcıların, doktorların ve hemşirelerin hastaları gerçek zamanlı olarak izlemelerini sağlayarak bakım koordinasyonunu geliştirir.

MedRec, merkezi olmayan bir defteri, sağlık endüstrisini nasıl dönüştürebileceğine dair öncü bir örnektir.

MedRec, Robert Wood Johnson Vakfı Tarafından finansa edilen ve MIT laboratuvarlarında geliştirilen Elektronik Sağlık Kayıtları projesidir.

Prototip, herhangi bir sağlık hizmeti sağlayıcısının hasta kayıtlarına erişmesini sağlayarak zaman kaybı ve çoğalmasını ortadan kaldırır.

Temel olarak, sistem tıbbi geçmişinizi birden fazla sağlayıcıda elde edebileceğiniz tek elden bir mağaza sağlar.

Blockchain’i sağlık hizmetlerinde kullanma potansiyeli hali hazırda birçok pilot projede küresel olarak test edilmektedir.

Bir ABD danışmanlık firması, FDA ( Federal Drug Agency) ‘nın teknolojinin kullanımını keşfetmesine yardımcı olacak bir projeyi deniyor.

Proje, Ethereum’u sanal özel ağlar üzerinden veri paylaşımını kolaylaştırmak için kullanıyor ve sağlık hizmeti veri yönetimi çözümleri sunmayı amaçlıyor.

Ek olarak, tıbbi IoT cihazlarının veya giyilebilir sensörlerin yaygınlığıyla, yaşam boyu kişisel veriler giderek daha fazla yakalanmakta ve kişisel sağlık kayıtları (Personal Health Records-PHR) yaratılmaktadır.

Cihaz daha sonra ilgili tüm kullanıcılara gerçek zamanlı sağlık analizlerini paylaşır.

Tam PHR servis yolu, blockchain servis sağlayıcıları için değerli bir veri kaynağı haline geliyor.

Merkezi olmayan uygulamaları (decentralized applications- DApps) kullanarak, hastalar ve doktorlar teletıp’a katılabilir, böylece herhangi bir aracı ücreti ortadan kaldırılabilir.

Yani kişisel sağlık verilerinizi dünyanın herhangi bir yerindeki istediğiniz doktor ile anında paylaşabilir, görüş alabilir, en ucuz ve en kaliteli sağlık hizmetine ulaşabilirsiniz.

2. Sahtekarlık Azaltma

ABD’de 2017 istatistikleri, tıbbi yardım ve tıbbi koruma programlarında yapılan uygunsuz ödemelerin sırasıyla 41.2 ve 36.2 milyar $ olduğunu ortaya koyuyor.

Dağıtılmış defter teknolojisi ile sahtekarlığı en aza indirmek kolaydır.

Hasta ya da sigorta şirketi olun, geçerli olup olmadığını belirlemek için bir işlemin herhangi bir noktasında birden çok kaynaktan veri almak kolaydır.

Sigorta şirketi Highmark Inc, 2019 yılında Yapay Zeka’yı kullanarak atık, dolandırıcılık ve kötüye kullanımdan kaynaklanan 260 milyon dolardan fazla tasarruf elde etti.

Son beş yılda şirket 850 milyon doların üzerinde tasarruf sağladı. Son beş yılda gerçekleşene 1 Milyar USD’ a yakın tasarruf, Yapay Zeka yatırımına harcanan bütçenin neredeyse 30 katına eşittir.

Yani Yapay Zeka ve BlockChain teknolojisine yaklaşık 30 Mio USD yatırım yapan bir sigorta şirketi, bu yatırımı 1 yılda kısa bir zamanda geri finanse ederek maliyetlerini aşağıya çekmeyi başararak, özkaynaklarına 5 yılda 850 Mio USD katkı sağlamıştır.

3. Sağlık Araştırmaları ve Klinik Araştırmalar

Klinik araştırma sponsorlarının% 50’sinden azı, klinik çalışmalarının sonuçlarını ABD’de belirtilen süre içinde bildirmiştir.

Daha önceki istatistikler, klinik çalışmaların tahmini% 50’sinin bildirilmediğini göstermektedir.

Seçici raporlamayı ortadan kaldıran bir çerçeveye sahip olmak zorunludur.

Merkezi olmayan bir defter ile, ağdaki herhangi bir düğümden araştırma verilerine erişmek mümkündür.

Bu Sağlık sektörü araştırmaları için devrim niteliğinde bir veridir. Bu güne kadar tedavi edilemeyen bir çok hastalık kısa zamanda çözüme kavuşabileceği gibi, daha ucuza tedav, edilebilecektir.

Sistemdeki birkaç oyuncu her aşamada tüm detaylara erişebildiğinden, sahtekarlık, hatalar ve manipülasyonu ortadan kaldıracaktır.

4. Sahte İlaçların Takibi

İlaç ürettikten sonra, toptancılara transfer edildiğini ve daha sonra bunları müşterilerin eline geçmeden önce perakendecilere gönderdiklerini hayal edin.

Oldukça uzun vade gibi gelecek size?

Belki ilk defa duyuyorsunuz ama, bu yüzden pazara sızan ve üreticilerin gelirlerini inkar ettiği sahte ilaçların yoğunluğu yüksektir.

İlaç endüstrisi her zaman sahte ilaçlar konusunu ele almaktadır.

Mevcut bulgular, sahte ilaç pazarının ABD’de 200 milyar dolar değerinde olduğunu ve bunun paydaşlar için büyük bir endişe kaynağı olduğunu ortaya koyuyor.

Blockchain, sorunu çözme potansiyeline sahiptir.

İlgili taraflar ağ içinde sorunsuz bir şekilde bilgi paylaşırken, fiziksel varlığın tedarik zinciri boyunca hareket etmesine izin verebilir.

Ayrıntılı olarak, tedarik zinciri içindeki her şirket bir düğümü kontrol eder.

Farklı taraflar ekosistem dahilinde bir işleme girdiğinde, sözleşme ağa kaydedilir ve doğrulanır.

İşlem, veri aktarımını basitleştirir ve ilaç alıcılarının ürünlerin kökenini doğrulamasına izin verir. Ayrıca, kayıt altına alma işlemini önemli ölçüde basitleştirir

5. Muhafaza Edilen Sağlık Bilgilerinin (Protected Health Informations – PHI) Güvenliğini Sağlama

Protenus Breach Barometer’ın verilerine göre, ABD’de 2019’un ilk yarısında yaklaşık 32 milyon hasta kaydı ihlal edildi.

Blockchain teknolojisi, sağlık sistemi içinde sağlık bilgilerini güvence altına alma potansiyeline sahiptir.

PHI, bir sağlık hastasını tanımlayabilen ad, adres, Sosyal Güvenlik numarası (SSN) vb. Gibi herhangi bir demografik bilgidir.

Mevcut PHI depolama modelleri, özellikle Elektronik Sağlık Kayıtları (Electronic Health Records – EHR), veri ihlali açısından önemli bir risk oluşturmaktadır.

Dolayısıyla, donanım siber saldırılara maruz kalırsa, tüm PHI risk altında olacaktır.

EHR şu anda veri yedekleme ve şifreleme kullanıyor olsa da, bu mekanizmalar riski ortadan kaldırmaz. Bir blockchain sağlık modeli, hastalara şifre çözme anahtarlarını paylaşarak doktorlarla paylaşabilecekleri sağlık kayıtlarının sahipliğini sağlar.

6. Kişisel Elektronik Sağık Kayıtları (Electronic Health Records – EHR) Veri Yönetimi

Sağlık verilerinizi araştırmacılarla paylaşarak zengin olabileceğinizi biliyor musunuz?

Evet, akıllı kişilerle kritik sağlık bilgilerini sağlık sağlayıcıları ve araştırmacılarla paylaşarak düzenli ve yüksek gelirler elde edebilirsiniz.

Bu alanda otoritesini damgalayan bir Fin-Tech örneği Health Wizz’dir.

Hastanelerde doktorlar tarafından kullanılan tipik EHR’lerin aksine, Health Wizz bir EHR toplayıcı mobil uygulamasıdır.

Verileri şifrelemek için blok zinciri kullanır ve hastaların tıbbi kayıtlarını güvenli bir şekilde harmanlama, organize etme, bağışlama veya ticaret yapmalarını sağlar.

Kazanmanın sırrı, verilerinizi araştırmacılara paylaşarak, elde edeceğiniz bir çeşit bitcoin yani elektronik para – OmCoin’i kullanmaktır.

Ayrıca, sağlık veri pazarında elektronik paralarınızın ticaretini yaparak kazancınızı artırabilirsiniz.

Dahası, Health Wizz ile artık sağlık verilerinizi istediğiniz yerde depolayabilir ve bunlara istediğiniz zaman, istediğiniz yerden erişebilirsiniz.

Sonuçta, uygulama her yerden tüm sağlık kayıtlarınızı toplamak için olanak sağlar.

Sağlık kayıtlarınızdan sizi sorumlu tutar.

Kişisel EHR yönetimini kolaylaştırmak için blockchain kullanan bir başka oyuncu Medicalchain’dir. Şirket sağlık kayıtlarını güvenli bir şekilde dağıtılmış bir defterde saklar ve gerçeğin tek bir versiyonunu tutar.

Farklı sağlık görevlileri, tıbbi kayıtlarınıza platformdan erişmeniz için sizden izin istemelidir.

Bu nedenle defter, hastalara sağlık verilerine kimin eriştiği konusunda daha fazla güç verir.

7. Tıbbi Bakım Maliyetinin Azaltılması

Merkezi olmayan dijital defter, günümüzün sağlık hizmetlerindeki mevcut parçalanmış veri sistemlerinin yerini alabilir, kayıt tutmayı basitleştirebilir ve maliyetleri en aza indirebilir.

Dağıtık defter teknolojisi ile sigortacılar, hastalar ve sağlık hizmeti sağlayıcıları aynı sayfadan okur ve sahtekarlığı azaltan bir denetim izi oluşturur.

Ayrıca, aracılar süreçten elimine edilir ve bu da size üçüncü taraf maliyetlerini düşürür.

Ayrıca, blockchain, bir sağlık sistemindeki tüm tarafların, hizmetin oransal maliyetinin farkında olmalarını sağlar.

Ayrıca, teknoloji tüm faturalandırma ve sigorta ile ilgili (all billing and insurance-related – BIR) faaliyetlerin otomasyonu ile idari maliyetleri düşürür.